Ομάδα παρατήρησης
επιμέλεια: Θανάσης Παπαδημητρίου
Ο Μάρτιος του 2025 είναι ένας συναρπαστικός μήνας με δύο εκλείψεις και τους δακτυλίους του Κρόνου να εξαφανίζονται, όμως τίποτα από αυτά δεν θα είναι ορατά για τους Έλληνες αστροπαρατηρητές.
Ας υποδεχτούμε την άνοιξη παρατηρώντας γαλαξίες και αναζητώντας τον Αυγερινό στον πρωινό ουρανό.
Την 14η Μαρτίου έχουμε Πανσέληνο καθώς επίσης και Ολική Έκλειψη Σελήνης, μη ορατή από την Ελλάδα.
Στις 29 Μαρτίου έχουμε Νέα Σελήνη και θα γίνει Μερική Έκλειψη Ηλίου. Δυστυχώς κι αυτή μη ορατή από την Ελλλάδα.
Η Πανσέληνος του Μαρτίου ονομάζεται «Σελήνη των Σκουληκιών», λόγω των γαιοσκωλήκων που βγαίνουν όταν το έδαφος ζεσταίνεται. Οι Αγγλοσάξονες την ονομάζουν «Σελήνη της Αγνότητας» γιατί προοιωνίζει την έλευση της άνοιξης.
Στις 8 Μαρτίου ο πλανήτης Ερμής βρίσκεται στη μέγιστή απόκλιση από τον Ήλιο και μπορεί να παρατηρηθεί σχετικά εύκολα στο λυκόφως του δυτικού ουρανού. Στις 14 Μαρτίου ο Ερμής γίνεται ανάδρομος.
Στις 23 Μαρτίου ο δακτύλιος του Κρόνου πρόκειται να εξαφανιστεί. Αυτό οφείλεται στο ότι η τροχιά της Γης διασχίζει το επίπεδο των δακτυλίων. Αυτό είναι ένα σπάνιο γεγονός που συμβαίνει περίπου μία φορά κάθε 15 χρόνια. Δυστυχώς ο Κρόνος θα είναι πολύ κοντά στον Ήλιο πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορούμε να δούμε τον πλανήτη.
Η Αφροδίτη προς το τέλος του μήνα θα είναι ορατή πλέον στον ανατολικό ουρανό λίγο πριν την ανατολή του Ήλιου. Από Αποσπερίτης γίνεται Αυγερινός.
Ο Δίας και ο Άρης είναι ορατοί καθ' όλη τη διάρκεια του μήνα.
Τις πρώτες πρωινές ώρες, στις 9 Μαρτίου θα έχουμε μια πολύ κοντινή σύνοδο της Σελήνης και του Άρη στον δυτικό ουρανό.
Στην αστρονομία ισημερία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία φωτίζεται ισόποσα και το Βόρειο και το Νότιο Ημισφαίριο ενώ ακτίνες του ηλίου πέφτουν κατακόρυφα στον ισημερινό. Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και στην κλίση του άξονα περιστροφής της. Εαρινή Ισημερία για το 2025 θα έχουμε στις 20 Μαρτίου.
Ο Μάρτιος είναι η τέλεια εποχή για να παρατηρήσετε αντικείμενα στο βαθύ ουρανό. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, οι ενθουσιώδεις αστροπαρατηρητές συμμετέχουν στον Μαραθώνιο του Messier και προσπαθούν να βρουν όσο το δυνατόν περισσότερα αντικείμενα σε μια νύχτα. Πραγματοποιείται κατά τη φάση της Νέας Σελήνης. Ο Κατάλογος Messier είναι μια συλλογή από μερικά από τα φωτεινότερα αντικείμενα του βαθέως ουρανού, τα περισσότερα από τα οποία είναι ορατά από το βόρειο ημισφαίριο. Αποτελείται από 110 αντικείμενα, καθένα από τα οποία προσδιορίζεται με ένα "M" ακολουθούμενο από έναν αριθμό.
Τα βράδια του Μαρτίου, είναι εύκολο να βρείτε τη Μεγάλη Άρκτο που δεν είναι ένας απλός αστερισμός αλλά μια κινούμενη ομάδα αστεριών. Επίσης ανατέλλουν οι αστερισμοί του Λέοντα, της Κόμης της Βερενίκης, της Ύδρας και του Βοώτη.
Υπάρχουν πολλοί γαλαξίες στον ουρανό αυτόν τον μήνα για όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων παρατήρησης. Εάν είστε αρχάριοι, αναζητήστε το Bode's Galaxy (M81), το οποίο είναι φωτεινό και εύκολο να το δείτε. Ακριβώς δίπλα του βρίσκεται το ελαφρώς πιο αχνό Cigar Galaxy (M82). Το Pinwheel Galaxy (M101) είναι ένας άλλος γαλαξίας που πρέπει να αναζητήσετε τον Μάρτιο. Βρίσκεται στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου και μπορεί να φανεί με κιάλια ή μικρά τηλεσκόπια από σκοτεινές τοποθεσίες.
